In het Singer Museum, waar Hans den Hartog Jager een lawine aan hedendaagse kunst doorheen laat razen, blijf ik hangen bij een bronzen beeldje van Mary Sibande. Ze steelt direct mijn hart. The Manifestation heet ze, ‘De Verschijning’.

Ze staat met haar rug naar me toe, ik zal mijn best moeten doen om haar te leren kennen. Maar een blik op die rug is al genoeg. In haar enorme, blauwe rokken en haar hoofddoek is ze een zogeheten ‘mammy’, het stereotype van de zwarte Amerikaanse kindermeid uit de Zuidelijke staten.

Geliefd als een toegewijde moederfiguur, compleet onderhorig aan ‘haar’ familie. Enfin, denk Gone with the Wind en je hebt het idee. Ehm.

.. Gone with the Wind ? In haar lezenswaardige essay in deze krant over het probleem met politieke maatstaven voor een oordeel over kunst claimt Jolande Withuis dat ze „een seksistisch of racistisch werk nooit mooi” zal vinden.

Gone with the Wind (1949) is allebei, en niet zo zuinig ook. Desondanks lukt het mij niet om hem dan maar niet meer te willen zien. Hemeltjelief, wat een film .

Gedateerd. Grandioos. En met in een halve hoofdrol de Afro-Amerikaanse Hattie McDaniel als een karikaturale mammy, inclusief taalgebruik (kinderlijk dialect), uiterlijk (rond) en gedrag (luid).

Dat is allemaal onacceptabel, maar de film negeren alsof hij niet is gebeurd, dat schiet niet op. Hij bestaat, en Hattie McDaniel speelde haar rol zo goed dat de – racistische – filmindustrie niet om haar heen kon, ze won een Oscar. Ja, je ku.