Een jaar of tien geleden bezocht ik Schengen, het schilderachtige dorpje aan de Moezel waar de grenzen van de Benelux, Duitsland en Frankrijk elkaar ontmoeten. Het was een aangename lentedag. De eerste bladeren van de wijnranken op de hellingen rondom kwamen voorzichtig tevoorschijn.

Als je er niets te zoeken hebt, rijd je dit plaatsje onopgemerkt voorbij. Maar omdat hier in 1985 geschiedenis werd geschreven, wilde ik de plek eens een keer met eigen ogen zien. Ik herinner me nog levendig het gesprek met de toenmalige burgemeester van Schengen, Ben Homan.

In het Nederlands, want meertaligheid is de norm in Luxemburg. Hij vertelde me over zijn deelname een paar jaar eerder aan een burgemeestersconferentie in Shanghai. Tijdens een diner zat hij naast de gastheer, de burgemeester van de gigantische havenstad.

„Hoeveel inwoners heeft Schengen?”, vroeg de Chinees. „ Five, six hundred ”, antwoordde Homan. „ Five, six hundred thousand ?” reageerde de gastheer verbaasd.

„Nee”, schudde Homan met een glimlach, „ five, six hundred ”. De Chinese burgemeester begreep er niets van. Hoe kon het dat zo’n gehucht zo belangrijk was dat de naam ervan op alle Europese luchthavens prijkte? Homan moest hard lachen om de anekdote, maar was ook trots dat zijn kleine gemeente synoniem was geworden voor het grootste vredesproject uit de geschiedenis van de mensheid.

Op een schip in de rivier bij ‘zijn’ Schengen tekenden in juni 1985 de Benelux, Frankrijk en Duitsland het gelij.