Het is een klassiek besparingsgrapje onder fiscalisten: geef je cavia konijnenvoer te eten, dat scheelt op jaarbasis tientallen euro’s. Huh? Jazeker, en dat heeft alles te maken met de omzetbelasting, in de volksmond ook wel de belasting toegevoegde waarde (btw) genoemd. Caviavoer valt namelijk onder het normale btw-tarief van 21 procent, konijnenvoer zit in het verlaagde btw-tarief van 9 procent.

De reden? Konijnen zijn als diersoort „kennelijk bedoeld voor menselijke consumptie”, aldus het ministerie van Financiën. En cavia’s kennelijk niet – althans, niet in Nederland. Welkom in het woud van de toegevoegde waarde, officieel de toelichting op Tabel I van de Wet op de omzetbelasting .

In die tabel staan goederen en diensten die zijn uitgezonderd van het btw-tarief van 21 procent. Wie aan het bladeren slaat door de kleine 150 pagina’s aan fiscaal proza, begrijpt ineens waarom de Belastingdienst hopeloos vastloopt in de uitvoering van zijn belangrijkste taak: belasting heffen. Vergeet de toeslagen, vergeet box 3: de belasting toegevoegde waarde alleen is al zo complex dat elke fiscalist er hoorndol van zou worden.

Tabel I staat vol absurde voorbeelden, regels en uitzonderingen op die regels. Sporten: laag tarief. Denksporten: hoog tarief, gezien de „te verwaarlozen lichamelijke component”.

Condooms? Voorbehoedmiddel, dus laag tarief. Glijmiddel? Genotsmiddel en dus hoog tarief. Maar let op! „Glijmiddelen die samen met één of meerdere condooms in één.