Een blauwe brief met goed nieuws valt niet vaak op de mat, maar begin november 2024 kregen veel Nederlanders een brief van de Belastingdienst over de mogelijkheid om te veel betaalde vermogensbelasting terug te vorderen. Maar wat kun je precies terugvorderen, wanneer kan dat, en hoe? De Hoge Raad, het hoogste rechtsorgaan in Nederland, dat de manier waarop de Nederlandse staat belasting heft op vermogen nog steeds niet in de haak is. De Raad stelde dat de Rijksoverheid belastingplichtigen in staat moet stellen eventueel te veel betaalde vermogensbelasting terug te vorderen.

Maar waar gaat het nu precies over? Nederlanders betalen vermogensrendementsheffing op hun bezittingen in box 3. Daarin zitten spaargeld en beleggingen, maar ook bijvoorbeeld een tweede huis. Over het rendement op het nettovermogen in box 3, dus bezit minus schulden en na aftrek van het heffingsvrije vermogen, betaal je dan vermogensbelasting.

Om het zichzelf gemakkelijk te maken rekent de overheid al sinds 2001 met een fictief rendement op het vermogen. Tot 2017 ging de overheid uit van een fictief rendement van 4 procent. Het probleem met een fictief rendement is precies dat: het is fictief.

Stel dat je niet zo heel handig belegd hebt en je rendement is lager, of de spaarrente is veel lager dan het percentage waarmee de Belastingdienst rekent, dan betaal je belasting over rendement dat je niet hebt behaald. Fictief rendement ongeldig, als werkelijk rendement op sparen en beleggen lager is In 2021 oordeel.