Muizen die op verschillende momenten in hun vruchtbaarheidscyclus chemotherapie tegen borstkanker krijgen, reageren daar ook verschillend op. Dat ontdekten onderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) en het Oncode Instituut in een studie die woensdag werd gepubliceerd in Nature . De resultaten bevestigen een hypothese die wellicht logisch klinkt, maar in de medische wetenschap nog nauwelijks wordt getoetst: de menstruatiecyclus heeft invloed op hoe goed medicijnen aanslaan in het lichaam.

Kankerbehandelingen worden de laatste jaren steeds verder toegespitst op de individuele kenmerken en omstandigheden van de patiënt. Toch is in veel gevallen nog steeds niet duidelijk waarom niet iedereen even goed op een behandeling reageert. In studies wordt dan vaak gekeken naar verschillen tussen personen, maar nauwelijks naar verschillen binnen het individu.

De menstruatiecyclus heeft een grote invloed op allerlei processen in het vrouwelijk lichaam, van de werking van het immuunsysteem tot de regulatie van de lichaamstemperatuur. De onderzoekers van het NKI richtten zich in hun studie niet voor niets op borstkanker: borstcellen hebben hormoonreceptoren die – zo vermoedden de wetenschappers – extra vatbaar zijn voor de hormoonschommelingen die de menstruatiecyclus veroorzaakt. Een kwart van alle vrouwen met de diagnose borstkanker is nog niet in de overgang.

In de muizen die slechter reageerden op de chemotherapie zagen de onderzoekers meer vernauwde bloedvaten in de tum.