Architect Theodor Sanders, de leermeester van Berlage, was meer dan een man van het spoor

1 month Ago


Anders dan zijn leerling en latere compagnon Hendrik Berlage is architect Theodor Sanders behoorlijk in de vergetelheid geraakt. Als hij al wordt herinnerd, is het door zijn werk als spoorwegondernemer. Zo kwam ook Arjan den Boer hem op het spoor, die een boek schreef over deze progressieve liberale ondernemer.

Niet alleen de naam van het busstation Tramplein in Purmerend verwijst naar de Noord-Hollandsche Tramweg Maatschappij (NHTM); ook de overkapping herinnert aan het op deze plek in 1894 door Theodor Sanders geopende tramstation, en op de glazen wanden zijn collages te zien van historische beelden van tramstellen, passagiers en de kaarsrechte spoorlijnen die ooit door de Beemster liepen. In 1949 werden de trams vervangen door bussen, die vanuit Amsterdam nog steeds de oude tramroute volgen langs het Noordhollandsch Kanaal via Schouw, Watergang en Ilpendam. Na Purmerend rijdt bus 305 verder naar Middenbeemster en De Rijp, net zoals ooit de stoomtram Amsterdam-Alkmaar deed.

De NHTM was een van de projecten van Theodor Sanders, die zijn werk als spoorwegondernemer belangrijker zou hebben gevonden dan de architectuur. Het ontwerpen van gebouwen zou hij daarom hebben overgelaten aan zijn leerling en latere compagnon Hendrik Berlage. Het is ook aan zijn spooractiviteiten te danken dat Sanders is opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland.

Als de naam Sanders al werd genoemd in publicaties over Berlage, was het vaak in een enkele bijzin. Sanders leed aan ‘vervoersm.

Copyright @ 2024 IBRA Digital