Een stijging naar 3,6 procent. Dat was donderdag het slechte nieuws over de Nederlandse inflatie in de maand oktober. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maakte de eerste raming voor de inflatie over afgelopen maand bekend, en in plaats van te dalen, is de inflatie verder gestegen.

Met name voedingsmiddelen, alcohol en tabak (plus 6 procent) en diensten (plus 5,4 procent) droegen bij aan de stijging, zo blijkt uit de cijfers. Ook industriële goederen werden duurder, zij het mondjesmaat (0,5 procent). Binnen de eurozone scoren alleen België, Estland en Kroatië slechter qua inflatie dan Nederland.

De grote vraag is wat de hoge Nederlandse geldontwaarding zo hardnekkig maakt. Voor een deel is die hardnekkigheid terug te voeren op overheidsbeleid (hogere accijnzen op tabak en alcohol bijvoorbeeld). Ook de hogere lonen die in de nasleep van de piekinflatie van twee jaar geleden in cao’s werden afgesproken, dragen nog bij aan de hoge inflatie.

Een vraag die al sinds 2022 wordt gesteld, is of bedrijven de periode van toch al forse prijsstijgingen niet misbruiken om hun winsten op te vijzelen. Onderzoeken naar deze zogenoemde graaiflatie (waarbij de brutowinstmarge harder steeg dan de kostenratio) lieten een gemengd beeld zien. Er is wel een effect zichtbaar ( het CPB constateerde vorig jaar dat de winsten van bedrijven de grootste bijdrage leverden aan het totale inflatiecijfer), maar echte uitwassen bleven uit.

De economen van de Rabobank wezen eerder al een paar c.