Steeds meer overheden en grote techbedrijven zoals Microsoft, IBM en Google investeren in quantumtechnologie. Ze werken aan de bouw van quantumcomputers die beloven bepaalde berekeningen veel sneller te doen dan de krachtigste supercomputers. Die belofte lijkt dichterbij te komen.

Vijf jaar geleden claimde Google dat hun quantumcomputer in een paar minuten een berekening uitvoerde waar een supercomputer duizenden jaren over zou doen. En een Chinese quantumcomputer zou in enkele minuten een berekening voltooid hebben waarop een supercomputer ruim een miljard jaar zou moeten zwoegen. Europa wil niet achterblijven.

Daarom investeert het Europese supercomputersamenwerkingsverband EuroHPC in de bouw van acht Europese quantumcomputers. Eind oktober werd bekend dat één daarvan in Amsterdam komt te staan, gekoppeld aan de supercomputer Snellius van SURF, de Nederlandse samenwerkingsorganisatie voor ict-innovatie. De kleine 10 miljoen die het apparaat gaat kosten, zal voor de helft betaald worden door Europa.

Nederland en Frankrijk betalen de andere helft. Al binnen twee jaar moeten studenten, onderzoekers en bedrijven gebruik kunnen gaan maken van de quantumcomputer. Het doel van de nieuwe Europese apparaten is om praktijkervaring op te doen met de veelbelovende quantumtechnologie.

De bouw is daarom niet opgezet als wetenschappelijk experiment, maar als een commerciële aanbesteding. Lieven Vandersypen, hoogleraar quantum-nanowetenschappen aan de TU Delft en QuTech, is enthousia.