De politieman zet zijn auto stil en wijst naar een paar ramen die boven een café oplichten in het donker. „In die woning daar vonden we onlangs zeven matrassen, die voor 500 tot 600 euro per maand werden verhuurd aan Bulgaarse migranten”, vertelt hij. Sinds de politie is langs geweest niet meer, want in Zaandam is het verboden om zonder vergunning een woning te ‘verkameren’, laat staan op deze manier te ‘vermatrassen’.

„De huisbaas verdiende hier zo’n 4.000 euro per maand mee.” De politieman en een gemeente-handhaver rijden tijdens een handhavingsactie samen met de verslaggever langs de schaduwplekken van arbeidsmigratie in Zaandam.

Hun namen blijven ongenoemd, omdat ze anders hun werk niet goed meer kunnen doen. Als de auto weer is doorgereden, wijst de handhaver op een „fout” zorgkantoor. „Dat zette migranten in voor zorgfraude”, licht ze toe.

„Ze regelden een uitkering voor langdurige zorg van soms wel 10.000 euro per maand.” Dat geld ging vooral naar het zorgkantoor, niet naar de migrant die de uitkering formeel aanvroeg.

Zaandam telt duizenden Bulgaarse migranten; naar schatting tussen de vierduizend en zevenduizend. De meest kwetsbare mensen worden op allerlei manieren misbruikt, vertellen de gidsen. Ze betalen te hoge huren voor slechte en krappe woningen.

Ze doen vaak onderbetaald of zelfs onbetaald werk. Ze worden ingezet als katvanger bij fraude met onder meer zorg en hypotheken. De politieman: „Foute figuren hebben hier in Zaandam .