Ambtenaren: 'pensioen-noodrem' NSC dreigt miljarden te kosten

Het voorstel van de partijen NSC en BBB om referenda te houden over de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel, kost de staatskas de komende jaren naar verwachting 1 tot 2 miljard euro per jaar aan belastinginkomsten. Ook kan het miljarden aan Europees geld schelen. Daarvoor waarschuwen ambtenaren.

featured-image

Ambtenaren van de ministeries van Financiën en Sociale Zaken schrijven die waarschuwing in een intern document, dat in handen is van de politieke redactie van RTL Nieuws. In het voorstel van NSC en BBB zouden deelnemers van een pensioenfonds via een referendum moeten stemmen of zij wél of niet willen overstappen naar het nieuwe pensioenstelsel. Wanneer minder dan 30 procent van de deelnemers stemt, of minder dan 50 procent akkoord gaat, zou de overstap niet plaatsvinden.

NSC-Kamerlid Agnes Joseph vreest rechtszaken wanneer niet alle deelnemers van een pensioenfonds collectief instemmingsrecht krijgen. "Wij vinden dat mensen over hun eigen pensioengelden moeten kunnen beslissen." Maar volgens de ambtenaren loopt de Staat door het voorstel flink wat belastinginkomsten mis; tussen 2026 en 2037 elk jaar 1 tot 2 miljard euro.



Want het niet helemaal overgaan naar het nieuwe systeem kost werkgevers extra premie. Die kosten mogen ze aftrekken van de belasting. Het begrotingstekort zou daardoor oplopen tot boven de Europese grens van 3 procent, waarschuwen de ambtenaren.

En dat blijft niet zonder gevolgen: in het coalitieakkoord is afgesproken dat in dat geval extra moet worden bezuinigd. Ook voor de coronagelden uit het Europese Herstel- en Veerkrachtfonds waar Nederland nog aanspraak op kan maken, zou het voorstel gevolgen kunnen hebben. Eén van de voorwaarden die Nederland heeft afgesproken voor het krijgen van dat geld is namelijk de hervorming van het pensioenstelsel.

Als Brussel streng is, kan er zo maar tot 2,4 miljard euro minder worden overgemaakt. Over het nieuwe stelsel is jarenlang gediscussieerd. Ruim twaalf jaar werd erover onderhandeld tussen werkgevers, werknemers en de overheid.

Sinds 1 juli 2023 is de nieuwe pensioenwet van kracht. Pensioenfondsen gaan in totaal 1.500 miljard euro aan gespaarde pensioenen verdelen over 10 miljoen persoonlijke pensioenpotjes.

Een heel ingewikkelde operatie. Pensioenfondsen zijn al druk bezig met alle veranderingen. Uiterlijk 1 januari 2028 moet de klus klaar zijn.

De eerste drie pensioenfondsen zijn op 1 januari overgestapt. Het ambtelijke stuk kijkt alleen naar de financiële gevolgen van het voorstel, maar de kritiek erop was eerder ook al fors. Zo noemde de vakbond CNV het voorstel 'een puinhoop', vond de Pensioenfederatie het 'onuitvoerbaar en onbetaalbaar' en noemde de voorzitter van het grootste pensioenfonds van het land, ABP, het 'ongehoord dat de spelregels nu nog gewijzigd zouden worden'.

En ook in de Kamer werd door verschillende partijen in coalitie en oppositie de wenkbrauwen gefronst. Met name D66 en de VVD zeiden van het voorstel te zijn geschrokken. Uiteindelijk werd besloten advies te vragen aan de Raad van State over het voorstel.

Daarmee ging ook NSC akkoord. Dat advies wordt binnen een paar weken verwacht. In een reactie aan RTL Nieuws laat NSC-Kamerlid Agnes Joseph weten haar voorstel wel degelijk kan worden ingevoerd zonder dat de schatkist geld kost.

"In ons amendement gaan we ervan uit dat pensioendeelnemers kunnen kiezen tussen twee opties met gelijke totale premie, ook in verband met de vergelijkbaarheid. In dat geval kost het geen geld." In het interne stuk wordt aan die optie overigens ook aandacht besteed door de ambtenaren, opnieuw met waarschuwende woorden.

Wanneer wordt gecompenseerd met gelijkblijvende premies, aldus de ambtenaren, zal 'de pensioenopbouw van deelnemers aanzienlijk verslechteren.' Joseph voegt toe: "Als er mogelijk toch hogere premies zijn (wat wij niet verwachten) dan leidt dat op termijn ook tot hogere uitkeringen en dus hogere belastinginkomsten." In deze video legt RTL Z-verslaggever Bart Reijnen uit wat het idee is achter het nieuwe pensioenstelsel:.